Betekeningen

De betekening: de gerechtsdeurwaarder brengt op een officiële manier, met name in de vorm van een "exploot", aan een belanghebbende een bepaalde mededeling, beslissing of een bepaalde inhoud ter kennis door afgifte of door het achterlaten van een afschrift van de akte.

Enkele voorbeelden:

• A beslist B te dagvaarden
• A wil aan B de inhoud van een vonnis betekenen
• A brengt aan B ter kennis dat hij een einde wenst te stellen aan het arbeidscontract of aan de huurovereenkomst of dat hij verzet of hoger beroep aantekent tegen een vonnis.

Voor een vrij groot aantal van deze mededelingen dient er verplicht op de tussenkomst van een gerechtsdeurwaarder beroep te worden gedaan. De gerechtsdeurwaarder, die hier erg veel verantwoordelijkheid draagt, stelt alles in het werk om de bestemmeling met deze boodschap te bereiken. 

Uitvoeren van vonnissen

Een vonnis zou geen zin hebben indien er niemand zou zijn die als taak heeft de uitspraak van de rechter te doen eerbiedigen. Op dit vlak heeft de gerechtsdeurwaarder een monopolie: wil men, wanneer de veroordeelde zich niet vrijwillig schikt in het vonnis, tot tenuitvoerlegging doen overgaan, dan moet men hiervoor noodzakelijk beroep doen op de gerechtsdeurwaarder.

Enkele voorbeelden:
Wanneer iemand tot het betalen van een som geld veroordeeld is, zal de gerechtsdeurwaarder trachten dit bedrag te innen. De invordering van een som geld kan inhouden dat de gerechtsdeurwaarder zal beslag leggen op b.v. iemands loon, roerende of onroerende goederen. Zo'n beslaglegging op eigendommen kan gevolgd worden door een openbare verkoop. Dient een huurder een huis te verlaten dan zal de gerechtsdeurwaarder desnoods overgaan tot uitdrijving ervan. Een dergelijke tenuitvoerlegging gebeurt nooit zomaar. In het belang van alle partijen zal de gerechtsdeurwaarder liefst zoveel mogelijk trachten te regelen in der minne, eventueel in overleg met sociale instanties. Hij zal eerst proberen persoonlijk contact te zoeken met betrokkene.

Alleen in het uiterste geval worden maatregelen als uitdrijvingen of openbare verkopingen toegepast. De gerechtsdeurwaarder kan tevens uitvoeren op grond van een door de fiscale administratie uitgevaardigd dwangschrift of van bepaalde akten die voor een notaris verleden werden.

Opstellen van processen-verbaal van vaststelling

Dikwijls wordt er op de diensten van een gerechtsdeurwaarder beroep gedaan ter vorming van een bewijs in een reeds bestaand of voorzienbaar geding. Hij legt dan een bestaande toestand vast in een proces-verbaal. Hij is geen deskundige of expert maar heeft de bevoegdheid om vaststellingen te doen van zuiver materiële feiten in burgerlijke zaken zonder enig advies met betrekking tot de gevolgen, de oorzaak of de verantwoordelijkheid.

Enkele voorbeelden:
De gerechtsdeurwaarder kan een plaatsbeschrijving opmaken van een onroerend goed bij de aanvang en/of op het einde van de huurovereenkomst, of hoever de ruwbouw van een huis reeds gevorderd is, of dat de werkgever weigert dat de werkwillige werknemer het werk hervat. Hij kan websites bezoeken en vaststellen dat een bepaalde merknaam wordt gebruikt.

Pandbeslag in huurzaken

Wanneer de onbetaalde verhuurder vreest dat de huurder het gehuurde goed zal verlaten zonder betalen kan hij zich wenden tot de gerechtsdeurwaarder die -zonder toestemming van de rechter- pandbeslag kan leggen op de inboedel, waarna de huurder de goederen niet meer mag verkopen of wegdoen.

Openbare verkopingen van roerende goederen

Hierbij dient er steeds een gerechtsdeurwaarder of een notaris aanwezig te zijn, die hiervan een proces-verbaal opstelt.

Protest wissels, orderbriefjes en cheques

De gerechtsdeurwaarder kan tevens de niet-betaling of niet-acceptatie vaststellen van een wisselbrief, een orderbriefje of een cheque. Hiervan maakt hij een "protest" op. Wordt het effect nog tijdig betaald, dan kan de gerechtsdeurwaarder het protest laten schrappen.